Những tín hiệu cải cách có thể thúc đẩy tăng trưởng

HSBC hạ dự báo tăng trưởng GDP của Việt Nam năm 2013 từ 5,5% xuống còn 5,1% do tiêu dùng, đầu tư kém và tăng trưởng tín dụng yếu. Theo HSBC, các điều kiện kinh tế tổng hợp của Việt Nam dù còn yếu nhưng dường như vẫn có tiến triển.

Những tín hiệu cải cách

Theo báo cáo kinh tế vĩ mô triển vọng thị trường tháng 6 của HSBC, hoạt động kinh tế của Việt Nam tiếp tục bị ảnh hưởng nặng nề từ nhu cầu nội địa yếu kém. Chỉ số PMI ngành sản xuất của HSBC trong tháng 5 quay trở lại ngưỡng giảm sút do hoạt động uể oải trong nước trì kéo. Những số liệu về bán lẻ, lạm phát và thương mại cũng đang đồng hành quá trình đi xuống. Điều này cho thấy quá trình phục hồi lại chưa chắc chắn và có nhiều khả năng sẽ còn chậm hơn so với dự kiến. Vì thế, HSBC đã hạ thấp dự báo tăng trưởng GDP năm 2013 từ 5,5% xuống còn 5,1% do giá cả hàng hóa toàn cầu thấp – vốn là tác nhân ảnh hưởng đến xuất khẩu nông nghiệp và năng lượng, và tăng trưởng tín dụng chậm chạp.

Việc Thủ tướng Chính phủ phê duyệt dự án thành lập Công ty Quản lý Tài sản AMC để mua lại các khoản nợ xấu của các tổ chức tài chính đã thể hiện nỗ lực của Chính phủ để cải thiện hiệu quả của hệ thống ngân hàng theo Nghị quyết 254. AMC được hy vọng là sẽ giúp giải quyết một nửa số nợ xấu trong toàn hệ thống và nâng cao hiệu quả hoạt động của ngành ngân hàng. Thành công này sẽ giúp khôi phục những nguy cơ tại Việt Nam và làm phấn chấn hoạt động kinh doanh. Tuy nhiên, nguồn vốn của AMC còn rất hạn chế làm tăng nghi ngại về tính hiệu quả của công ty, mặt khác quá trình hoạt động đòi hỏi phải có giám sát chặt chẽ.

Trong khi đó, việc bổ nhiệm hai thành viên Bộ Chính trị và một Bộ trưởng Tài chính mới cho thấy các nhà lãnh đạo đã sẵn sàng đối mặt với những cải cách nghiêm túc ở Việt Nam bằng việc bầu chọn những người quản lý giàu kinh nghiệm và có khả năng.

Nền kinh tế thiếu sức sống

Những chỉ số kinh tế của tháng 5 đã vẽ lên một bức tranh tổng hợp về nền kinh tế. Trong khi thương mại, bán lẻ, chỉ số PMI ngành sản xuất của HSBC và chỉ số lạm phát đều hướng đến một nền kinh tế thiếu sức sống cho năm 2013 với tăng trưởng chỉ khoảng 5% (so với mức trung bình của những năm trước là 7%) thì dòng vốn FDI lại cho thấy Việt Nam tiếp tục duy trì năng lực cạnh tranh và vẫn còn thu hút những dòng vốn lành mạnh.

Từ đầu năm đến nay, tổng nguồn vốn đăng ký FDI đã đạt con số 5,1 tỷ USD, tăng 23,5% so với cùng kỳ năm ngoái. Đa phần nguồn vốn này chảy vào lĩnh vực sản xuất, cung cấp nhiều nguồn lao động và đầu tư trong thời điểm tình hình tài chính – tiền tệ đầy khó khăn và nhu cầu nội địa yếu kém.

Xuất khẩu từ đầu năm đến nay tiếp tục tăng nhẹ đạt mức tăng trưởng 15,1% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong khi tăng trưởng từ đầu năm đến nay vẫn duy trì ở mức hai con số nhưng những chuyến hàng của Việt Nam vẫn bị ảnh hưởng bởi giá cả hàng hoá toàn cầu yếu, xuất khẩu gạo, cà phê, than, cao su, dầu thô đều báo cáo giảm. Trong khi đó, mặt hàng sản xuất lại có sự phục hồi nhờ sự hỗ trợ của nhu cầu tăng mạnh hơn và hoạt động đầu tư mới ở lĩnh vực dệt may, giày dép và điện tử.

Trong khi tình hình nhập khẩu nguyên vật liệu vẫn tốt thì nhập khẩu hàng hoá thành phẩm tiếp tục giảm phản ảnh tiêu dùng kém. Các loại hàng hoá như sữa, xe hơi, xe máy và sản phẩm xăng dầu biểu thị tăng trưởng âm.

Sự sụt giảm 20,2% từ đầu năm đến nay của sản phẩm xăng dầu là do giá toàn cầu yếu và khả năng khai khoáng lọc dầu của Việt Nam tăng lên. Với khả năng tiêu thụ và mức độ phụ thuộc vào nguồn năng lượng nhập khẩu nước ngoài giảm thì thâm hụt thương mại từ đầu năm đến nay của Việt Nam đã cải thiện nhẹ chỉ còn 1,9 tỷ USD. Dòng tiền chuyển vào mạnh và chi phí nhập khẩu giảm đã thúc đẩy tài khoản vãng lai của Việt Nam trong năm 2013, đem lại một môi trường kinh tế vĩ mô mạnh khoẻ hơn.

Áp lực lạm phát giảm

Lạm phát cơ bản đã chậm lại từ mức 12,1% trong tháng 4 còn 11% trong tháng 5 so với cùng kỳ năm ngoái. So sánh theo tháng, lạm phát cơ bản có yếu tố điều chỉnh mùa vụ vẫn giữ nguyên trong tháng 5 ở mức 0% so với mức 0,6% trong tháng 4. Lạm phát cơ bản được kỳ vọng sẽ giảm đáng kể trong những tháng tới nhờ vào các mức lãi suất thuận lợi và nhu cầu kém.

Việc thắt chặt tiêu dùng cộng với tăng trưởng tín dụng thấp đã làm ảnh hưởng đáng kể đến các hoạt động trong nước. Trong khi đầu tư nước ngoài sẽ bù đắp phần nào cho hoạt động đầu tư trong nước yếu hơn, nhưng điều đó vẫn chưa đủ để hỗ trợ nền kinh tế đạt được mức tăng trưởng 7% trước đây.

Báo cáo của HSBC cho rằng, các điều kiện kinh tế tổng hợp của Việt Nam dù còn yếu nhưng dường như vẫn có tiến triển. Tuy nhiên, nền kinh tế khó quay lại mức tăng trưởng trước đây nếu những thách thức cơ bản đối với nền kinh tế không được giải quyết. Những cải cách cơ bản sớm nhất nên diễn ra trong nửa cuối năm 2013.

Theo NCĐT