Mặc dù nền kinh tế vẫn còn nhiều khó khăn, doanh nghiệp (DN) vẫn chưa phục hồi sản xuất như mong đợi, nhưng theo nhận định của một số chuyên gia, nền kinh tế Việt Nam đang dần hồi phục và theo đà này thì đến năm 2014 – 2015 sẽ tăng trưởng khả quan hơn. Tuy nhiên, cũng lại có những nhận định cho rằng trong 2 năm tới, kinh tế sẽ vẫn “đi ngang” như hiện nay.
Chỉ tiêu quan trọng nhất của nền kinh tế là tốc độ tăng trưởng GDP. Mới đây, Nghị quyết về kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội năm 2014 đã được ban hành, trong đó chốt tốc độ tăng tổng sản phẩm trong nước (GDP) đạt 5,8%, cao hơn mức khoảng 5,4% của năm 2013. Ngoài ra, một số chỉ số quan trọng khác như lạm phát giữ nguyên 7%, bội chi ngân sách 5,3% GDP, tổng vốn đầu tư xã hội bằng 30% GDP.
Dự báo sẽ tăng trưởng mạnh
Trong khi nhiều quan điểm vẫn lo ngại về khó khăn của nền kinh tế Việt Nam trong năm tới, thì theo ông Sumit Dutta – Tổng giám đốc Ngân hàng HSBC Việt Nam, lại có góc nhìn tích cực: “Chúng tôi tin tưởng CPI một con số năm 2014 và 2015, cán cân thương mại cũng tăng trưởng. Dự đoán VND so với USD cũng sẽ duy trì ở mức ổn định. Dự trữ ngoại hối năm 2013 khoảng 30 tỷ USD, năm 2014 khoảng 40 tỷ USD, và năm 2015 khoảng 45 tỷ USD”.
Theo các chuyên gia kinh tế, một trong những điểm khác biệt giữa năm 2013 và 2014 nằm ở việc tăng đầu tư công. Bởi năm 2014, đầu tư công sẽ có thêm nguồn từ phát hành trái phiếu. Như vậy, nếu trong năm 2013 chủ yếu chính sách tiền tệ phát huy tác dụng đối với các yếu tố như tỷ giá, lạm phát, tăng trưởng, thì năm 2014 sẽ thêm yếu tố tăng đầu tư công.
Ts. Lê Xuân Nghĩa – thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính, tiền tệ quốc gia, cho rằng tăng đầu tư công và một số yếu tố khác khởi sắc sẽ góp phần giúp tăng trưởng kinh tế năm 2014 tốt hơn.
“Năm 2014, tôi dự báo sẽ tăng trưởng mạnh hơn 2013. Thứ nhất, đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) vẫn tiếp tục gia tăng, quan trọng hơn là tốc độ tăng của giải ngân tốt hơn. Ngay cả các nhà đầu tư nước ngoài cũng chuẩn bị đón nhận những cơ hội mang lại từ các hiệp định thương mại tự do. Thứ hai, chúng ta nhận thấy rất rõ đầu tư công tăng lên. Chính phủ đã tuyên bố dành toàn bộ thâm hụt ngân sách để dành cho đầu tư công. Quan trọng hơn nữa là đã phải ứng trước vốn của một số công trình dự kiến trong chu trình dự kiến 2006 – 2020 thì sẽ được thực hiện ngay trong năm 2014”, ông Nghĩa nói.
Ngoài những yếu tố tích cực vừa nêu, từ tháng 9/2013 được cho là “dò đáy” đi lên, xuất khẩu cũng đã có khởi sắc, mức lãi suất ngân hàng khá ổn định…
Đó là bằng chứng cho thấy chính sách tiền tệ đã có hiệu quả khá tốt và đang tiếp tục duy trì trong những năm tới đây.
Cũng theo các chuyên gia kinh tế, năm 2013, tổng vốn đầu tư toàn xã hội khoảng 29% GDP. Năm 2014, với mức vốn đầu tư công tăng mạnh thì tổng vốn đầu toàn xã hội có thể tăng lên mức 31 – 32%GDP.
Tuy nhiên, việc tăng được vốn đầu tư toàn xã hội còn phụ thuộc vào việc điều hành chính sách tiền tệ, mà cụ thể là tăng trưởng tín dụng. Bà Nguyễn Thị Hồng – Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ (Ngân hàng Nhà nước), cho biết với những thành công năm 2013, trong năm 2014, ổn định giá trị đồng tiền vẫn là mục tiêu chính sách quan trọng.
“Mục tiêu điều hành chính sách tiền tệ trong năm 2014 và những năm tiếp theo, NHNN tiếp tục ổn định giá trị đồng tiền, tức là vẫn không thể chủ quan với lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô. Chúng tôi tiếp tục thực hiện giải pháp tháo gỡ khó khăn cho hoạt động sản xuất kinh doanh, đồng thời cũng cần phải có các giải pháp để có thể kiểm soát tiền tệ đảm bảo mục tiêu và tránh tạo áp lực tăng lạm phát trở lại. Đặc biệt với tín dụng, mở rộng phải đi đôi với an toàn và hiệu quả”, bà Hồng chia sẻ. Mặc dù có nhiều quan điểm nhìn nhận tích cực về kinh tế năm 2014, nhưng cũng lại có nhiều chuyên gia kinh tế cho rằng kinh tế năm tới cũng không thay đổi là mấy so với năm 2013. Các chỉ tiêu vĩ mô đạt được như hiện nay là tích cực nhưng vẫn còn khá mong manh, nhất là trong năm 2014, việc tăng đầu tư công kích thích nền kinh tế, kích thích cầu hàng hóa nhưng cũng có thể gây áp lực đến cung tiền và lạm phát, tỷ giá và ổn định vĩ mô. Do đó, năm 2014 vẫn sẽ là một năm khó khăn, cần sự phối hợp nhịp nhàng giữa chính sách tiền tệ và chính sách tài khóa.
Nhưng vẫn mong manh…
Chuyên gia kinh tế Vũ Đình Ánh cho rằng: “Năm 2014 – 2015, nhiều chuyên gia hy vọng có nhiều tín hiệu tốt. Tuy nhiên, cá nhân tôi cho rằng sẽ “na ná” giống năm 2013, chưa thấy triển vọng gì để cải thiện cả”. Vị chuyên gia này cũng bày tỏ quan điểm không ủng hộ khi dùng từ “chạm đáy” đối với nền kinh tế của Việt Nam, bởi lẽ chưa xác định được thế nào là đáy. Về tăng trưởng kinh tế, vị chuyên gia này cho rằng khái niệm “đáy” của sự khó khăn chưa thể xác định.
“Trong khi đó, điều lo ngại nhất hiện nay là kinh tế không đi xuống mà cũng không đi lên, trong vòng vài năm tới vẫn cứ “nhì nhằng” mãi như thế này và như người ta nói chúng ta lại rơi vào thập kỷ mất mát…”, ông Ánh lo ngại.
Nhận định về tình hình kinh tế 2014, Ts.Trần Du Lịch – Ủy viên Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, cho rằng: “Năm 2014, nền kinh tế vẫn chưa thể thoát khỏi giai đoạn trì trệ. Những khó khăn trong năm 2013 vẫn tiếp tục kéo dài. Nền kinh tế tiếp tục tăng trưởng nhưng tốc độ chậm; khu vực kinh tế trong nước vẫn còn tiếp tục khó khăn. Khu vực FDI giữ được lợi thế tăng trưởng nhưng không có sự đột biến trong năm 2014; nông nghiệp đã đạt đến đỉnh tăng trưởng do chưa thay đổi về cơ cấu, nên khó có khả năng tăng trưởng cao hơn năm 2013; khu vực dịch vụ sẽ tăng trưởng khá hơn năm 2013 nhưng chưa có khả năng thúc đẩy cả nền kinh tế”.
“Chắc chắn trong các năm 2014 – 2015 sẽ diễn ra quá trình tái cơ cấu thị trường “nghiệt ngã”, trong đó có thị trường lao động. Đây là cơ hội để doanh nghiệp phát triển nguồn nhân lực; thu hút đào tạo và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Tôi cho rằng đây là vấn đề cốt lõi”, Ts. Lịch nhấn mạnh.
Ts. Trần Đình Thiên – Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam, nhận xét: “5 năm kể từ 2008, khủng hoảng tài chính và suy thoái kinh tế toàn cầu đã đi qua, để lại hậu quả nặng nề, song nhìn chung, kinh tế thế giới đã bước vào quỹ đạo phục hồi. Nhưng Việt Nam không nằm trong quỹ đạo đó: hiện nay, nền kinh tế vẫn đang trong lộ trình “xuống đáy”, mặc dù xu hướng ổn định hóa đã mở ra và đà sụt giảm tốc độ tăng trưởng có vẻ đã được chặn lại”.
“Những “điểm đen” của nền kinh tế như tình trạng nợ xấu và sở hữu chéo ngân hàng vẫn “còn nguyên”, các đề án tái cơ cấu các tập đoàn kinh tế nhà nước vẫn nằm trên giấy và “y nguyên yếu kém”… Vẫn chưa nhúc nhích tái cơ cấu thì triển vọng cho những năm sau cũng chưa thấy gì. Nền kinh tế xuống đáy và nằm bẹp ở đấy”, ông Thiên nói.
Theo TBKD
