Quỹ Bảo lãnh tín dụng đầu tư ASEAN+3 (CGIF) có thể giúp doanh nghiệp Việt Nam huy động vốn qua kênh trái phiếu đối mà lâu nay gần như bế tắc.
Tình trạng “4 không”
Với các ưu thế như thời gian vay dài hạn, lãi suất ổn định…, các doanh nghiệp (DN) ngày càng có nhu cầu tăng tỷ trọng vốn huy động qua kênh trái phiếu. Tuy nhiên, mong muốn của DN gặp nhiều cản trở, bởi cơ sở hạ tầng hỗ trợ cho sự phát triển của thị trường trái phiếu (TP) doanh nghiệp đang ở trạng thái “4 không”: không tổ chức định mức tín nhiệm; không đường cong lợi suất trái phiếu Chính phủ; không có thông tin tập trung về hệ thống nhà đầu tư (NĐT) và không có thông tin về giao dịch thứ cấp.
Theo Bộ Tài chính, năm 2012, có 4 doanh nghiệp xây dựng kế hoạch phát hành trái phiếu quốc tế, thì có 3 đơn vị là Tập đoàn Masan, Tập đoàn Vincom và Vietinbank phát hành thành công. Riêng BIDV dự kiến phát hành 500 triệu USD, nhưng không thành công do bối cảnh kinh tế trong và ngoài nước bất lợi…
Với DN, khi muốn nhận bảo lãnh từ Quỹ CGIF sẽ trải qua quy trình nộp hồ sơ với 3 bước.
Bước 1 là đánh giá sơ bộ thông tin DN: truy cập website của Quỹ CGIF tại địa chỉ www.cgif-abmi.org, để nộp gói thông tin sơ bộ cho Quỹ CGIF. DN phải đợi 3 tuần để Ủy ban bảo lãnh và đầu tư của Quỹ CGIF rà soát hồ sơ, đồng thời thông báo kết quả có được thực hiện các bước tiếp theo hay không.
Bước hai, DN chính thức nộp hồ sơ. Thời gian của bước này nhanh hay chậm tùy thuộc vào DN.
Sang bước cuối cùng, trên cơ sở phê duyệt nguyên tắc bảo lãnh của Ủy ban bảo lãnh và đầu tư của Quỹ CGIF, Ban giám đốc Quỹ CGIF sẽ phê duyệt chính thức cấp bảo lãnh cho DN. Thời gian để hoàn tất bước thứ ba là khoảng 6 tuần, bởi Nhóm công tác của Quỹ CGIF sẽ phải trực tiếp đến làm việc với ban lãnh đạo DN, để nắm rõ các thông tin về: quản trị rủi ro, quản trị DN, tình hình vay vốn và hiệu quả sử dụng vốn…
Cơ chế bảo lãnh mới
Nếu con đường huy động vốn từ trái phiếu của các DN vẫn rất mờ mịt, thì vừa hé lộ một cách đi mới, tìm vốn thông qua Quỹ CGIF, một quỹ có quy mô vốn lên tới 700 triệu USD.
Tại hội thảo giới thiệu Quỹ CGIF do Bộ Tài chính phối hợp với Quỹ CGIF tổ chức, ông Kiyoshi Nishimura, Tổng giám đốc điều hành Quỹ CGIF đánh giá, cơ chế bảo lãnh phát hành trái phiếu DN tại Việt Nam thường dành ưu ái với khối doanh nghiệp Nhà nước (DNNN).
Tuy nhiên, điều này không tồn tại trong cơ chế bảo lãnh của Quỹ CGIF. Quỹ CGIF không phân biệt DNNN hay DN tư nhân, cũng như không dành sự ưu ái nào cho các DN hoạt động trong một số ngành nghề cụ thể. Điều này tạo sự bình đẳng cho các DN trong tiếp cận cơ hội nhận được bảo lãnh từ Quỹ CGIF.
“Với cơ chế bão lãnh hiện hành, thường các DN Việt Nam chịu khá nhiều thiệt thòi trong quá trình xếp hạng định mức tín nhiệm, bởi kết quả này thường khó cao hơn định mức tín nhiệm quốc gia. Tuy nhiên, điểm khác biệt trong cơ chế bảo lãnh của Quỹ CGIF, là trên cơ sở trực tiếp tìm hiểu và nắm rõ thông tin về DN, Quỹ CGIF có thể đưa ra định mức tín nhiệm cho DN cao hơn định mức tín nhiệm quốc gia. Nhờ đó, chi phí phát hành trái phiếu của DN sẽ được tiết kiệm đáng kể…”, ông Kiyoshi Nishimura nói.
Cũng theo ông này, Quỹ CGIF hoạt động dưới hình thức Quỹ tín thác do Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) quản lý và duy trì mức hệ số tín nhiệm AA+ trên toàn cầu, do Standard& Poor xếp hạng. Với số vốn sở hữu 700 triệu USD do Chính phủ 10 nước thành viên ASEAN và 3 nước Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc đóng góp ban đầu, trong khuôn khổ của Sáng kiến Thị trường trái phiếu châu Á, Quỹ CGIF đang sẵn sàng cấp bảo lãnh cho các DN Việt Nam khi có nhu cầu phát hành trái phiếu ra thị trường ASEAN +3.
“Việt Nam sẽ sớm có công ty định mức tín nhiệm”
Thông tin này được TS. Đỗ Việt Dũng, Phó trưởng phòng thị trường tài chính, Vụ Tài chính các ngân hàng và tổ chức tài chính, Bộ Tài chính cho biết.
Dự thảo Quyết định phê duyệt Lộ trình phát triển thị trường TP đến năm 2020 đã được các bộ phận chuyên môn của Bộ Tài chính rà soát và đang chờ Bộ trưởng thẩm định lần cuối. Dự kiến, văn bản này sẽ được ban hành trong quý I/2013, trên cơ sở đó tạo nền tảng quan trọng cho sự phát triển của TTTP nói chung, TTTP doanh nghiệp nói riêng.
Nằm trong nỗ lực hỗ trợ cho sự phát triển của TTTP doanh nghiệp, trong năm 2013, thông qua Sở GDCK Hà Nội, Bộ Tài chính sẽ đưa vào vận hành đường cong lợi suất trái phiếu Chính phủ. Đặc biệt, Bộ Tài chính đang khẩn trương hoàn chỉnh dự thảo Nghị định quy định về hoạt động của công ty định mức tín nhiệm, để trình Chính phủ ban hành trong năm nay.
Bộ Tài chính cũng đang phối hợp với Hiệp hội thị trường trái phiếu Việt Nam xây dựng Trung tâm thông tin trái phiếu DN, cũng như cẩm nang tư vấn phát hành trái phiếu DN…, nhằm hỗ trợ cho sự phát triển của thị trường TP doanh nghiệp trong những năm tới. Qua đó, giúp DN thuận lợi hơn khi muốn tìm kiếm nguồn vốn qua kênh trái phiếu.
