VUCA là gì?
Khái niệm VUCA được Trường Chiến tranh Quân đội Mỹ công bố vào đầu những năm 90 để mô tả về thế giới “đa cực” xuất hiện sau Chiến tranh Lạnh. VUCA được mô tả với 4 đặc tính là:
- Volatility (biến động)
- Uncertainty (không chắc chắn)
- Complexity (phức tạp)
- Ambiguity (mơ hồ)
VUCA trong kinh doanh
Trong kinh doanh, khái niệm VUCA diễn ra từ sau cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008-2009, nay lại được tăng cường bởi những biến động không lường của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0. Khái niệm này mô tả một môi trường kinh doanh được đặc trưng bởi:
- Biến động: Thay đổi chóng mặt trong môi trường kinh doanh mà chúng ta đang phải đối mặt ngày nay. Chúng diễn ra bất ngờ và đa chiều: lĩnh vực thay đổi, tốc độ thay đổi và phạm vi thay đổi. Thay đổi sâu và rộng trong mọi lĩnh vực, cùng sự tương tác đa chiều, khiến nhà lãnh đạo không kịp tiếp nhận thông tin và nắm bắt những biến động mới.
- Không chắc chắn: Do sự biến động phức tạp như vậy, nên chúng ta không thể dự đoán chính xác được các sự kiện trong tương lai, nhiều hoạch định bị đảo lộn trên thực tế trong khi đối thủ cạnh tranh có thể đột ngột xuất hiện. Điều này dẫn đến sự không chắc chắn trong các quyết định của nhà lãnh đạo.
- Phức tạp: Quá nhiều yếu tố liên quan và tác động qua lại nhanh chóng, bị bao vây bởi vô vàn thông tin nhiễu, dẫn đến nhầm lẫn lan rộng, không xác định được tường minh, rõ ràng nguyên nhân và yếu tố ảnh hưởng đến tổ chức.
- Mơ hồ: Mất dần kiểm soát với các điều kiện và yếu tố trong môi trường kinh doanh phức tạp, khiến mọi thứ dần trở nên mơ hồ. Lãnh đạo mong muốn thay đổi, kiểm soát sự thay đổi nhưng không biết bắt đầu từ đâu và lựa chọn giải pháp nào…
Thách thức VUCA
Các nhà lãnh đạo đang đối phó với một thế giới, nơi mà sự thay đổi ngày càng lớn hơn, nơi mà tương lai hầu như không thể dự đoán được, nơi mà các lựa chọn tăng lên theo cấp số nhân và cách chúng ta suy nghĩ về những lựa chọn này chắc chắn đã thay đổi.
Ngày nay, người lãnh đạo phải ra quyết định nhanh hơn, xử lý số lượng thông tin lớn hơn, chọn lọc giữa sự kết nối thông tin đa chiều và mọi thứ liên quan đến nhau hơn bao giờ hết. Chúng ta có thể nghĩ rằng đây là sự tổng hợp của mọi thế hệ trong các giai đoạn của lịch sử.
Trong nhiều thế kỷ, chúng ta đã tin rằng thế giới có thể dự đoán được. Ngày nay, chúng ta cần phải có bộ tư duy khác, chúng ta không phải là tập trung vào những gì có thể xảy ra mà hướng tới xử lý điều gì khả thi nhất.
Trong môi trường kinh doanh VUCA, chúng ta phải tập trung vào những gì “khả thi” (bất cứ điều gì có thể thực hiện được) hơn là về những gì “có thể xảy ra” (được xác định bằng phân tích từ những gì đã xảy ra trước đó).
Tóm lại là thế giới đã và đang thay đổi từng ngày, với mức độ “VUCA” ngày càng cao là một thách thức rất lớn cho các doanh nghiệp hiện nay bắt buộc lãnh đạo phải thay đổi tư duy, phản ứng nhanh với độ chính xác cao phù hợp với xu thế của thời đại.
Tóm lại là thế giới đã và đang thay đổi từng ngày, với mức độ “VUCA” ngày càng cao là một thách thức rất lớn cho các doanh nghiệp hiện nay bắt buộc lãnh đạo phải thay đổi tư duy, phản ứng nhanh với độ chính xác cao phù hợp với xu thế của thời đại.
Lê Ngọc Quang
