Y học doanh nghiệp

Các nền y học chính

Tây y

Là một nền khoa học dựa trên học thuyết điều trị trực tiếp, tập trung vào việc dập tắt triệu chứng trong đó sử dụng nhiều biệt dược cũng như các biện pháp phẫu thuật để tấn công trực diện vào triệu chứng.

“Tây y” là liệu pháp khoa học được nghiên cứu kỹ lưỡng, thường có hiệu quả nhanh, đánh trúng đích nhưng có nhược điểm là nhiều khi không điều trị được nguyên nhân, gốc rễ của vấn đề và có nhiều tác dụng phụ.

Đông y

Là liệu pháp điều trị bằng những dược liệu tự nhiên, tập trung và nguyên nhân, cội nguồn của triệu chứng hoặc vấn đề, đa số các phương pháp trị liệu là gián tiếp đối với triệu chứng và rất hiếm khi tấn công trực diện bằng việc mổ xẻ…

“Đông y” ban đầu chỉ theo kinh nghiệm nhưng ngày nay đã trở thành một khoa học được cả thế giới chú ý nghiên cứu vì nó lành tính và điều trị tận gốc nguyên nhân của những bệnh tật nhưng thường là phải kéo dài và chưa chắc đã có hiệu quả ngay.

Đông-tây y kết hợp

Y học hiện đại thường chú trọng đến việc chữa bệnh bằng “đông-tây y” kết hợp, ngay cả ở những nước có nền tây y hiện đại. Sự kết hợp này được coi là phương pháp hài hòa và mang lại hiệu quả tốt nhất cho bệnh nhân.

Người ta thực hiện bằng cách tấn công trực diện vào triệu chứng để ngăn chặn bệnh tức thì, có thể gây đau đớn nhưng sau đó là dùng những biện pháp trị liệu nguyên nhân để tiêu diệt tận gốc bệnh tật.

“Chữa bệnh” cho doanh nghiệp

Doanh nghiệp là cơ thể sống, có đầy đủ các bộ phận giải phẫu như con người. Như vậy, cũng như con người, sức khỏe của doanh nghiệp hết sức quan trọng cho cuộc sống, trong khi những yếu tố ngoại xâm cũng như bệnh tật vẫn luôn tấn công nhằm triệt hạ sự sống đó.

Để đảm bảo cho sự sống trọn vẹn, khỏe mạnh cần có những phương pháp chữa trị hiệu quả nhất khi bị bệnh tật xâm nhập làm tổn thương hoặc những tác hại tiềm ẩn.

Trong bài này tác giải tạm gọi nó là “Y học doanh nghiệp” nghĩa là các phương pháp chữa trị cho các bệnh của doanh nghiệp.

Phòng bệnh

Nhiều khi bệnh tật đến mà không có triệu chứng, không báo hiệu hoặc biểu hiện gì, như vậy để phát hiện ra rất cần những “xét nghiệm”, “soi chiếu”… tổng thể hoặc từng bộ phận.

Vấn đề đặt ra là tại sao phải thăm khám nếu không có biểu hiện gì? Với tinh thần phòng bệnh, doanh nghiệp nên tự mình xem xét, cảm nhận và sau đó mời gọi chuyên gia đến “thăm khám tổng thể” để nhận diện những rủi ro, căn bệnh tiềm ẩn, nhất là trong các công tác quản trị.

Chẩn đoán

Đa số các trường hợp, bệnh nhân là doanh nghiệp không biết được bệnh của mình mà cần có chuyên gia soi khám để chẩn đoán đúng bệnh, qua đó mới có thể có liệu pháp điều trị thích hợp nhất.

Điều trị

Có nhiều lý do để giải thích cho việc nhiều doanh nghiệp không để ý đến việc phải điều trị ngay từ khi phát hiện bệnh mà đợi phát bệnh nặng rồi mới tìm cách chạy chữa bằng mọi giá. Trì hoãn điều trị thường sẽ làm cho bệnh tình ngày càng nặng thêm và đa số các trường hợp không có phương cứu chữa khi đã bị nặng (giai đoạn cuối).

Nhưng khác với con người, doanh nghiệp không thể chỉ trông chờ vào “bác sĩ” mà phải tự điều trị cho mình là chính, nhiều khi phải tự “chế thuốc” và chỉ nên nhờ cậy vào chuyên gia chữa trị bên ngoài như một sự hỗ trợ, phối hợp đắc lực nhờ những kiến thức và kinh nghiệm của họ áp dụng trên thực tế “cơ thể” của doanh nghiệp mình.

Định hướng của lãnh đạo quyết định toàn bộ quá trình chạy chữa và thành công của việc điều trị cho doanh nghiệp. Cũng như con người, việc điều trị nhiều khi rất tốn kém, nhưng chưa chắc đã đảm bảo khỏi bệnh và cũng không ít tác dụng phụ, rủi ro rình rập.

Lựa chọn liệu pháp

Tùy vào phạm vi ảnh hưởng và mức độ nghiêm trọng mà doanh nghiệp có thể lựa chọn các biện pháp chữa trị phù hợp nhất và có hiệu quả nhất. Có thể liệt kê một số điều trị điển hình như:

  • Thay đổi, cải tiến: ngắn hạn, mang tính điều chỉnh, bồi bổ hoặc tiểu phẫu…
  • Tái cơ cấu: trung hạn, mang tính chuyển đổi nội tại, thay đổi mô hình để tối ưu hóa….
  • Tái cấu trúc: dài hạn, mang tính thay đổi, điều chỉnh toàn bộ các hoạt động, cơ cấu và chiến lược…
  • Chiến lược: vĩ mô, dài hạn nhằm điều chỉnh chiến lược, định hướng và các phương án kinh doanh…
  • Sốc: tức thì, cấp cứu là những trị liệu cấp bách để duy trì sự sống bằng mọi giá…

Đông tây y kết hợp là biện pháp trị liệu tốt nhất cho doanh nghiệp, đảm bảo cho sự lành bệnh và loại trừ những nguyên nhân gây bệnh nhưng sẽ tốn kém và mất nhiều thời gian hơn.

Lê Ngọc Quang